تدوین سناریوهای زیست‌پذیری مناطق روستایی براساس اصول آینده‌پژوهی نمونة مطالعه: شهرستان اسلام‌آباد غرب

پژوهش حاضر به‌منظور تدوین سناریوهای زیست‌پذیری روستاهای شهرستان اسلام‌آباد غرب براساس اصول آینده‌پژوهی انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی‌نظری و ازنظر ماهیت و روش، توصیفی‌تحلیلی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی است. قلمرو پژوهش، روستاهای شهرستان اسلام‌آباد غرب و جامعة آماری آن، 30 نفر از کارشناسان مرتبط با مبحث زیست‌پذیری است که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش دلفی، نرم‌افزار میک‌مک و سناریو ویزارد استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد 30 گویه در زیست‌پذیری روستاهای شهرستان اسلام‌آباد غرب اثرگذار است. به دلیل اینکه تمامی مقادیر به‌دست‌آمده از آزمون T در ابعاد مختلف در سطح معنادار کوچک‌تر از سطح خطای 5 درصد بوده‌اند، با سطح اطمینان 95 درصد توافق جمعی بین کارشناسان در زمینة گویه‌های پیشنهادی حاصل شد. نتایج حاصل از نرم‌افزار میک‌مک نشان می‌دهد 11 عامل به‌مثابة عوامل کلیدی در زیست‌پذیری اثرگذار است. در ادامه با استفاده از تحلیل سناریونویسی، 42 وضعیت محتمل برای 14 عامل کلیدی طراحی شد. پس از تحلیل وضعیت‌های احتمالی با استفاده از نرم‌افزار سناریو ویزارد، 3 سناریوی قوی، 2818 سناریوی ضعیف و 25 سناریوی باورکردنی به دست آمد. از بین این سه گروه سناریو، 25 سناریوی باورکردنی به‌مثابة سناریوهای مطلوب برای برنامه‌ریزی زیست‌پذیری روستاهای شهرستان اسلام‌آباد غرب انتخاب شد. این سناریو با استفاده از روش استقرایی تحلیل و به سه سناریوی طلایی، باورکردنی و فاجعه تقسیم شد.